پست یکی از روش های قدیمی انسان ها برای تبادل ارتباطات و کالاها می باشد و در گذر زمان و با پیشرفت تکنولوژی شاهد بهبودهای چشمگیری در ارائه و نحوه خدمات آن به وجود آمده است. اما با تمامی این تغییرات پست کماکان محبوبیت خود را حفظ کرده است و امروزه بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه به معرفی انواع پست و معرفی آن ها خواهیم پرداخت و مدت زمان ارسال را در هر کدام را بررسی خواهیم کرد.
تاریخچه پست در جهان و ایران
تاریخچه پست به تمدن های باستانی برمی گردد، زمانی که از پیام رسان ها برای ارسال پیام های مکتوب استفاده می شد. با این حال رسمی شدن خدمات پستی در ایران باستان و امپراتوری روم سبب ایجاد سیستم های سازماندهی شده برای ارسال پیام شد. در اروپای قرون وسطی، پادشاهان و حاکمان از پیک ها برای انتقال پیام بین شهرها و پادشاهی ها استفاده می کردند. استقرار سیستم های پستی در قرن 16 و 17 ارتباطات از راه دور را تسهیل کرد. پنی پست که در سال 1840 در انگلستان معرفی شد، با مقرون به صرفه کردن هزینه پست برای عموم مردم، نقطه عطف مهمی را رقم زد. گسترش جهانی خدمات پستی تا قرن 19 و 20 ادامه داشت و ایجاد اتحادیه های پستی بین المللی و معرفی پست هوایی باعث افزایش بیشتر سرعت و کارایی ارسال نامه در سراسر جهان شد.
ایران دارای تاریخ غنی در خدمات پستی است که می توان در ادامه به آن اشاره کرد. امپراتوری هخامنشی دارای یک سیستم پستی منظم بود که به «جاده شاهی» معروف بود و این امپراتوری وسیع را برای ارتباط کارآمد به هم متصل می کرد. در دوران اسلامی، به ویژه در دوران صفویه، سیستم پستی توسعه بیشتری یافت. با این حال، در قرن نوزدهم، در زمان سلسله قاجار بود که خدمات پستی مدرن به طور رسمی تأسیس شد. خدمات پستی ایران در قرن بیستم گسترش یافت و با پیشرفتهای فناوری مانند تلگراف و تلفن سازگار شد. امروزه شرکت پست ایران، که در سال 1288 تاسیس شده است، خدمات پستی و بسته بندی را با نیازهای معاصر و استانداردهای پستی بین المللی ارائه می دهد.
بررسی انواع پست و مدت زمان ارسال
در ادامه به بررسی انواع پست که شامل پست عادی، پست پیشتاز ، پست ویژه، پست سفارشی، پست دوقبضه و … می شود و مدت زمان ارسال آن ها با جزئیات بیشتر خواهیم پرداخت.
پست عادی
پست عادی که به عنوان پست استاندارد و پایه نیز شناخته می شود، یک سرویس پستی است که به ارسال معمول نامه ها، اسناد و بسته های کوچک میپردازد و گزینهای اقتصادی برای افراد و مشاغلی است که الزامی برای رسیدن سریع بستهی خود ندارند. پست عادی که معمولاً با هزینه معقول شناخته می شود، یک انتخاب عالی برای مکاتبات معمول، ارسال نامه ها و ارسال کالاهای بدون حساسیت زمانی است. زمان تحویل پست معمولی بر اساس فاکتورهایی، مانند فاصله بین فرستنده و گیرنده، متفاوت است و برای تحویل داخلی معمولاً بین 2 تا 7 روز کاری زمان در نظر گرفته میشود. پست عادی ممکن است برخی از ویژگی های سریع پست پیشتاز را نداشته باشد، اما گزینه ای قابل اعتماد و پرکاربرد برای نیازهای روزمره پستی است.
بستههای پستی معمولی،عموما در پاکتهای استاندارد یا بسته های کوچک با رعایت محدودیت های اندازه و وزن تعیین شده توسط خدمات پستی ارسال میشوند. رویههای این نوع پست اغلب شامل چسباندن تمبرهای پستی و در هزینه پست پوشش هزینه های تحویل دیده شده است. به طور کلی، پست عادی نقش مهمی در تسهیل ارتباطات روتین و تبادل اسناد ایفا می کند و راه حلی مقرون به صرفه برای کسانی است که به دنبال خدمات پستی کارآمد و قابل اعتماد هستند و به ویژگی های تحویل سریع یا ویژه نیاز ندارند.
پست پیشتاز
پست اکسپرس یک سرویس پستی ممتاز و سریع است که برای تحویل سریع و حساس به زمان ایجاد شده است. پست پیشتاز که به عنوان یکی از سریع ترین سیستم های پستی شناخته می شود، کالا و یا محموله پستی را با توجه به اندازه و مسافت آن با شهر مقصد به وسیله خطوط هوایی یا زمینی و در سریعترین زمان ممکن به دست گیرنده می رساند.
پست پیشتاز حمل و نقل سریع نامه ها، بسته ها و اسناد را در اولویت قرار می دهد. برخلاف پست عادی، پست اکسپرس زمان تحویل بسیار سریعتری را ارائه میکند و اغلب تضمین میکند که اقلام ظرف 1 تا 3 روز کاری به مقصد میرسند. حداکثر زمان تحویل برای بسته های پستی که درون شهری هستند و با استفاده از پست پیشتاز ارسال می شوند، 12 ساعت می باشد.این سرویس، مناسب برای موقعیت هایی که تحویل به موقع حائز اهمیت استو برای اسناد مهم، مکاتبات فوری یا محموله های حساس به زمان انتخابی هوشمندانه است.
خدمات پست پیشتاز معمولاً با ویژگیهای پیگیری لحظه ای مرسوله همراه می باشد که به فرستنده و گیرنده اجازه میدهد تا بر پیشرفت محموله نظارت کنند. با وجو اینکه هزینه ارسال با پست پیشتاز بیشتر از پست عادی است، اما قابلیت تحویل سریع و به موقع و سایر ویژگی های پیشرفته آن، سبب میشود به گزینه ای ارزشمند برای کسانی باشد که سرعت و اطمینان اولویت آنها در ارسال نامهها و مرسولههایشان است.
پست ویژه
پست ویژه به عنوان سریع ترین سیستم پستی شرکت پست ایران شناخته می شود. هزینه استفاده از پست ویژه از تمامی سرویس های دیگر بالاتر است، اما سرعت بالای ارسال این پست تضمین شده است، بطوریکه اگر مرسوله شما در مدت زمان مقرر به مقصد نرسد، شرکت پست به شما غرامت پراخت خواهد کرد.مدت زمان تحویل در پست ویژه درون شهری حدود 3 ساعت استو در موارد بین شهری مرسوله پستی نهایتا تا ساعت 12 ظهر روز بعد به مقصد خواهد رسید. سرویس پست (پیشتاز یا ویژه؟) فعلا در مراکز استان ها فعال می باشد.
پست سفارشی
یکی از محبوب ترین و پرکاربردترین انواع پست در ایران پست سفارشی است و با توجه به هزینه کمتر آن نسبت به پست پیشتاز،مورد توجه قرار گرفته است. مدت زمان ارسال در پست سفارشی بین 5 تا 7 روز است اما با توجه قیمت مقرون به صرفه آن مورد استفاد بسیاری از افراد قرار می گیرد.از ویژگی های خوب پست سفارشی می توان به صدور قبض برای فرستنده و دریافت امضا از گیرنده اشاره کرد. در استفاده از خدمات پست سفارشی، محدودیت وزن 30 کیلوگرم برای مرسوله ها در نظر گرفته شده است اما امکان ارسال مرسوله هایی با بیش از این وزن در صورت مراجعه به دفاتر دولتی وجود دارد.
پست دوقبضه
سیستم پست دوقبضه گزینهای مناسب برای افرادی است که اطمینان از سلامت و این سیستم پستی، فرستنده از تحویل سالم و امن مرسوله خود اطمینان خواهد داشت.دلیل نام گذاری این سرویس پستی این است که مامور پست پس از تحویل مرسوله به گیرنده، از او می خواهد رسید دوم پیوست شده را امضا کند و در ادامه این رسید توسط سیستم پستی برای فرستنده ارسال می شود. با استفاده از این سیستم عدم آسیب دیدگی و سالم بودن و مرسوله مورد تایید قرار می گیرد. با توجه به پست کردن قبض دوم در این سیستم پستی، هزینه آن نیز افزایش خواهد یافت.
پست یافته
سیستم پست یافته برای افرادی که مدارک یا کارت های شناسایی خود را گم کردهاند ایجاد شده است. این افراد می توانند به پست مراجعه کنند و فرم مربوط به پست یافته را پر کنند و در صورت پیدا شدن مدارک، شرکت پست آن ها را به آدرس شخص ارسال خواهد کرد. بدیهی است که هزینه های پست بر عهده فرد می باشد.
سخن پایانی
در این مقاله به معرفی تعدادی از مهمترین انواع پست و مدت زمان ارسال آن ها پرداختیم. شما می توانید با توجه به اولویت های خود برای ارسال نامه ها و کالاهای خود از هر یک از خدمات پستی ذکر شده در این مطلب استفاده کنید.